GenAir 6-20 kV busbar sistemleri

Busbar sistemleri takım halindeki her ayrı faz için zırhlı 6,3; 11; 15 и 20 kV jeneratör gerilimli GenAir serisi kompanse edilmiş elektromanyetik alanına sahip 1600 ile 20 000 A nominal akım kademeleri için tasarlanmış olup sanayi tesislerinin elektrik santrallerinde, büyük trafo santrallerinde ve ana tedarik trafo santrallerinde  elektrik cihazlarının bağlantısı için kullanılarak, yükseltici güç trafoları, kendi ihtiyaç trafoları, dönüştürücü trafolar ve jeneratörün tristör tetikleme trafoları 1500 MW’a kadar olan türbin jeneratörlerinin 50 ve 60 Hz frekanslı 3-fazlı alternatif akımı hedef alır.

GenAir busbar sistemleri, Rusya Federasyonu ve yakın ülkelerde değişik işletmeler tarafından TENE ve TENP serilerinin üretimi gerçekleştirildiği TU 3414-001-90066304-2012 şartnamesi yerine, TU 27.12.10-007-90066304-2018 gereğince imal edilmektedir.

Aşağıda verilen parametreler 1970 ile 2017 yılları arasında, bizim işletmemiz de dahil olmak üzere, muhtelif imalatçı tarafından üretilmiş olan önceki TENE serisine ait parametrelerinden üstün gelir.

GenAir ayırt edici ana özellikleri:

• kompakt olması — GenAir çapı dökümlü her ayrı faz izole edilmiş olan busbar sistemlerinin çapından daha büyüktür, %25’i geçmemek suretiyle (50-100 mm);
• düşük ağırlık — GenAir benzer döküm ürünlerine göre 3-3,5 kat daha hafiftir;
• iklim etkilerine karşı yüksek koruma sınıfı — IP 67;
• ömür süresi en az 40 sene olup, enerji tesisinin tüm faaliyet süresi için tasarlanmıştır, ve ufak yenilenme ile süre kolayca uzatılır. İşbu busbar sisteminin izolasyonu asla yıpranmaz;
• orijinal teknik çözümleri sayesinde dahili ölçüm cihazlarının bakım kolaylığı.

GenAir zırhlı busbar sistemleri kapalı olarak her ayrı faz versiyonunda üretilir. Bu tip yapıya sahip bara üzerine yabancı cisimlerin düşmesinden dolayı faz arası kısa devre olasılığını sıfıra indirir ve personelin busbar sisteminin akım ileten kısımlarına ulaşımını engeller.

GenAir zırhlı busbar sistemleri tüm güzergahı boyunca – bir bütün olarak kaynak edilmiştir. Sadece sökülebilir türbin jeneratörlerine, trafolara ve anahtarlara olan bağlantı kısımları istisnadır. Bu üniteler yüksek seviye estetik, mekanik dayanıklılık ve iklim etkilerine karşı yüksek koruma seviyesi özelliklerini temin eden perçinli gövde iskelet yapısına sahiptir. IP 67 koruma sınıfı temin edilmiştir.

İşbu busbar sistemleri zırhlı olduğundan elektrodinamik etkilere dayanıklıdır. GenAir busbar sistemi dış elektromanyetik alanı denkleştirilmiş vaziyette. Bu neticeye gövde zırhlarının bağlantı unsuru ile birleştirilmesi ve güzergahın ilgili bölümlerinin topraklanması sayesinde ulaşılmıştır.

Alüminyumdan yapılmış olan çokamperli silindrik baraların elektrikli ekipmanların düz bakır uçları ile soketli iletken bağlantısı çok sağlam geçiş iletkenler sayesinde gerçekleştiriliyor. Sıcaklık değişimlerinden kaynaklanan doğrusal değişikliklerinin denkleştirilmesi amacıyle, baraların ve zırhlı busbar sistemlerinin gövde zırhı üzerinde doğrusal genleşmelerin denkleştiricisi yerleştirilir. Dayanma izolatörleri ciy ve donlara karşı dayanıklıdır.

İcabında bağlantı noktaları izolatörlerin kolayca, zırhları parçalara ayırmadan değiştirilmesini sağlıyor. Busbar sistemi zırh oluğunda kıvılcım oluşması (kapasite boşalmaları) önlendi. Bunun için baralar ve üst izolatör arasında, dikey kurulumu durumunda ise tüm izolatörlerde özel çubuk yaylı iletkenin yerleştirilmesi öngörüşlmüştür. Busbar sistemi toz geçirilmez zırhların jeneratörler ve trafolarla olan bağlantı noktalarının gövde zırhlarının trafo kapakları ve jeneratör plakalarından indükte edilen akımlardan fala ısınmayı önleyecek şekilde tasarlanmıştır. Busbar sistemlerinde toz geçirilmez zırhların kullanımı yakın çevrede güzergahta bulunan metal ve betonarme yapılarının ısınmasını ciddi derecede azaltır. Bu husus elektrik santrallerin dar makina salonlarında toz geçirilmez zırhlı busbar sistemlerin kullanımı esnasında çok büyük önem arzetmektedir.

Jeneratör gerilimi zırhlı busbar sisteminin içerisinde, güzergah konfigürasyonuna ve dahili cihazların tipine bağlı olarak aşağıdaki ekipmanlar yer alır:

• doğrusal bloklar (üniteler);
• koşe blokları (üniteleri), z-şekli, üçlü, fason, dahili cihazlı (akım trafolu, gerilim trafolu, topraklamalı, boşaltmalı, gerilim aşımı sınırlayıcısı ile, geçişli izolatörlü);
• jeneratörün sıfır uç ünitesi;
• jeneratör şalter ünitesi;
• güç trafosuna bağlanma ünitesi;
• turbo jeneratör, takım dağıtım cihazı ve düşük gerilim dağıtım cihazının doğrusal uçlarına bağlantı ünitesi;
• yan yana bağlanma, dengeleyiciler ile bölmelerin bağlanma ve buna benzer bağlantı üniteleri.

Elektrik şeması gereğince busbar sistemleri ile birlikte aşağıdaki ekipmanlar yerleştirilir:

1. Değişik tip jeneratör şalterleri kesicileri:

• 3AH37 vakum kesicileri, 6 300 A nominal akım ve 10,5 kV gerilime kadar;
• HB3 vakum kesicileri, 12 500 A nominal akım ve 20 kV gerilime kadar;
• HECS ve FG gis kesicileri, 20 000 А akımlara ve 24 kV gerilime kadar.

2.Farklı tip akım trafoları, ТВ-ЭК, ТШЛ ve AOС dahildir. Işbu trafolar: 5 ile 100 arası koruma için ikincil sargıların nominal sınırlayıcı çarpanla ve FS50 ile FS2 arası ölçümler için ikincil sargılar cıhazlarının güvenlik katsayısı ile, 10P ile 0,2S arası kademelerinde kesinlik sınıflarında üretilir. İkincil sargıların cos φ=0,8 değerindeki nominal yükü 2,5VA ile 60 VA arasıdır..

3. 100:3V ile 110V’a kadar gerilime sahip ikincil sargıların üretilmesi imkanı ile CTY tipi gerilim trafoları, ve Rusya müşterisinin alışık olduğu ЗНОЛП.

4. Ufak boyutlu ayırıcılar ve topraklama anahtarları 10-24 kV 20 000 A kadar nominal akımlar için, manuel ve motorlu olanlar.

5. 22 000 A kadar porselen izolasyonlu ya da polimer malzeme içeren izolasyon kullanımlı değişik tip geçiş izolatörleri.

6. Kontak bağlantılarının sıcaklık kontrol sistemi.

7. Aşırı ısınma göstergeleri ve ikaz ışıkları.

8. Hava kurutma sistemi.

9. Nakliye esnasında darbe sensörleri.